Gayrimenkul alım satım işlemlerinde yıllardır tartışma konusu olan tapu harcı beyanı konusunda önemli bir değişiklik yürürlüğe giriyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yeni düzenlemesiyle birlikte, artık tapu harçları satış bedeli değil, taşınmazın gerçek piyasa değeri üzerinden hesaplanacak. Bu adım, hem vergi kaybını önlemeyi hem de sektörde şeffaflığı artırmayı hedefliyor.
Gerçek Değer Nedir ve Neden Önemli?
Yeni düzenlemeyle birlikte, tapuda gösterilen satış bedeli değil, bağımsız ekspertiz raporlarıyla belirlenen “gerçek değer” esas alınacak. Uzun süredir kamu gelirlerinde kayıplara neden olan düşük bedel beyanı uygulaması sona erecek. Böylece;
- Harçlar ve vergiler adil oranlarda tahsil edilecek
- Belediyelere bildirilen emlak beyan değeri ile tapu satış bedeli arasındaki uçurum kapanacak
- Vergi kaçakçılığına zemin hazırlayan boşluklar ortadan kalkacak
Bu uygulama, aynı zamanda vatandaşlar için de alım-satım işlemlerinde hukuki güvenliği artıracak.
Yeni Tapu Harcı Hesaplama Sistemi Nasıl İşleyecek?
Yeni sisteme göre, taşınmaz alım satımında tapu harcı hesaplaması şu adımlarla gerçekleşecek:
- Yetkili lisanslı ekspertiz firmaları taşınmazın güncel piyasa değerini belirleyecek
- Tapu dairesi bu raporu esas alarak %4’lük tapu harcını hem alıcıdan hem satıcıdan %2 oranında talep edecek
- Harç bedeli gerçek değerin altında beyan edilemeyecek
- Değerlere itiraz durumunda, yeniden değerleme talep edilebilecek
Bu kapsamda özellikle konut, arsa ve iş yeri gibi taşınmazlar için her işlem öncesinde zorunlu ekspertiz süreci başlayacak.
Kimler Etkilenecek?
Düzenleme özellikle;
- Yatırım amaçlı konut ve arsa alım-satımı yapanlar
- Kentsel dönüşüm bölgelerindeki mülk sahipleri
- Ticari gayrimenkul devri gerçekleştiren firmalar
için büyük önem taşıyor. Ekspertiz zorunluluğu ile birlikte alış ve satış işlemlerinin maliyeti de artabilecek. Ancak bununla birlikte gayrimenkul piyasasında kayıt dışı işlem oranının ciddi biçimde düşmesi bekleniyor.
Vergi ve Harç Gelirlerinde Artış Bekleniyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı, yıllardır düşük satış beyanı nedeniyle oluşan gelir kaybını bu yöntemle telafi etmeyi amaçlıyor. 2025 yılı itibarıyla uygulamaya geçmesi beklenen sistemle, sadece 2024 yılında 25 milyar TL’yi aşkın tapu harcı kaybının önüne geçileceği tahmin ediliyor.
Bu adım aynı zamanda emlak sektöründeki fiyat şeffaflığına katkı sağlayarak yatırımcı güvenini artırabilir.
Sıkça Sorulan Sorular ve Cevaplar
- Yeni sistem ne zaman yürürlüğe girecek?
Resmî açıklamalara göre 2025 yılı itibarıyla kademeli olarak hayata geçirilecek. - Eskiden alınan taşınmazlar için geçerli mi?
Hayır, yalnızca yeni yapılacak alım-satım işlemlerini kapsıyor. - Değer tespitine kim karar verecek?
SPK lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından hazırlanan raporlar esas alınacak. - İtiraz hakkı var mı?
Evet, taraflar değerlemeye itiraz ederek yeniden rapor talebinde bulunabilir.
Yeni düzenleme ile birlikte hem devletin vergi kaybı önlenmiş olacak hem de vatandaşların gayrimenkul işlemlerinde daha adil ve güvenli bir sistemle karşılaşması sağlanacak. Gerçek değer esaslı tapu harcı uygulaması, gayrimenkul piyasasında köklü bir dönüşümün öncüsü olmaya hazırlanıyor.
