Son dönemde motorin ve benzin fiyatlarında yaşanan sık değişimler, hem bireysel kullanıcıları hem de lojistik sektörünü zorluyor. Küresel piyasalardaki ham petrol fiyatı dalgalanmaları ve döviz kuru etkisiyle Türkiye’de akaryakıt fiyatları adeta her hafta yeniden şekilleniyor.
Fiyatlar Neredeyse Günlük Değişiyor
Türkiye’de son bir ayda akaryakıt fiyatları haftada en az bir kez güncellendi. Motorin ve benzin fiyatlarındaki artışlar zaman zaman kuruş bazlı değil, lira bazlı şekilde yansıdı. Bu durum, sürücüler ve taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren firmalar için ciddi bir belirsizlik yaratıyor.
Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde benzin ve motorin fiyatı, aynı haftada iki farklı seviyeden satıldı. EPGİS verileri ve akaryakıt bayilerinin listeleri üzerinden yapılan karşılaştırmalara göre bazı haftalarda art arda iki kez zam geldiği gözlendi.
Zamların Sebebi Ne?
Uzmanlar, Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarındaki oynaklığın başlıca nedenlerini şu şekilde sıralıyor:
- Brent petrol fiyatlarında küresel dalgalanmalar
- Dolar/TL kurundaki hızlı değişimler
- Enerji ithalat maliyetlerindeki artış
- Vergi oranları ve ÖTV politikalarındaki düzenlemeler
- Lojistik ve rafineri giderlerinde yaşanan yükseliş
Özellikle Orta Doğu’daki jeopolitik gelişmeler, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası petrol üretiminde yaşanan belirsizlik ve OPEC+ ülkelerinin üretim kararları da fiyatlar üzerinde etkili oluyor.
Sürücüler Her Gün Fiyat Takibinde
Vatandaşlar için akaryakıt istasyonları artık sadece yakıt dolumu değil, günlük fiyat takibi yapılan noktalar haline gelmiş durumda. Araç sahipleri, gün içinde yapılacak herhangi bir zam haberine karşılık akşam saatlerinde istasyonlara yöneliyor. Sosyal medya platformlarında “akaryakıt zammı geliyor” başlığı altında yapılan uyarılar, adeta yeni nesil ekonomi göstergesi hâline geldi.
Bazı kullanıcılar bu durumu mizahi bir dille ele alırken, bazıları ise sürekli değişen fiyatların bütçelerini altüst ettiğini belirtiyor.
Lojistik ve Taşımacılık Sektörü Zorda
Akaryakıt fiyatlarındaki bu belirsizlik, en çok nakliye ve lojistik firmalarını etkiliyor. Şehirler arası taşımacılık yapan firmalar, yakıt giderlerini sabit maliyet içinde hesaplayamaz hale geldi. Bu da kargo ücretlerinden gıda taşımacılığına kadar birçok alanda maliyetlerin doğrudan vatandaşa yansımasına neden oluyor.
Türkiye Nakliyeciler Derneği, sürekli artan akaryakıt maliyetlerinin taşımacılıkta zincirleme fiyat artışlarını tetiklediğini açıklayarak, özel bir destek paketi hazırlanması çağrısında bulundu.
Alternatif Yakıt ve Tasarruf Arayışı
Fiyatlardaki istikrarsızlık, bireysel araç kullanıcılarını da alternatif çözümler aramaya yöneltti. Hibrit ve elektrikli araçlara olan ilgi artarken, bazı sürücüler LPG’ye dönüş yapıyor. Ayrıca şu başlıklar da son dönemde daha sık araştırılıyor:
- Yakıt tasarrufu sağlayan sürüş teknikleri
- Mobil uygulamalarla en ucuz istasyon takibi
- Araç paylaşımı ve toplu taşıma seçenekleri
- Elektrikli scooter ve bisiklet gibi mikro mobilite çözümleri
Bu eğilimler, akaryakıt fiyatlarının ekonomi üzerindeki etkilerinin yalnızca araç sahipliğiyle sınırlı olmadığını, yaşam tarzı değişimlerine kadar uzandığını gösteriyor.
Kısa Vadede Kalıcı Denge Beklenmiyor
Enerji piyasası uzmanlarına göre, akaryakıt fiyatlarında kısa vadede istikrar beklemek güç. Global düzeyde artan arz-talep belirsizliği, üretim maliyetleri ve döviz kurlarındaki dalgalanmalar devam ettiği sürece, haftalık fiyat değişimleri olağan hale gelmiş durumda.
Uzmanlar, hükümetin yeni vergi politikaları ya da sübvansiyon modelleri geliştirmemesi halinde, tüketici üzerindeki yükün daha da artabileceğini belirtiyor.
